• Karta Charakterystyki

Właściwości nawozu

AgroSulpur, to nawóz mineralny, który  powstaje  w procesie przemysłowym. W swym składzie zawiera dwa składniki mineralne, w formie dostępnej dla rośliny, a mianowicie wapń (Ca²⁺) oraz siarkę siarczanową (SO₄^2-). Nawóz wapniowo-siarkowy o nazwie AgroSulpur jest nawozem stałym posiadającym postać miałką ale nie pylistą o strukturze bezpostaciowej

Skład chemiczny

Dwu wodny siarczan wapnia CaSO₄ x 2H₂O. zawiera ok 95 – 99 siarczanu wapnia oraz wilgotność na poziomie 5-7 %. Uwzględniając masę cząsteczkową siarczanu wapnia CaSO₄ x 2H₂O, wynoszącą 170 g, zawarta w produkcie siarka stanowi 18,82% a wapń, nieco więcej, gdyż 23,53%. Uwzględniając zawartą w produkcie tzw. wodę wolną oraz inne poboczne, lecz cenne dla gleby i roślin związki, takie węglany wapnia i magnezu, średnia zawartość siarki kształtuje się w zakresie 16,7-17,3%, wynosząc średnio w nawozie AgroSulpur 17%. Zawartość wapnia kształtuje się w zakresie 20,9-21,6, średnio 21%.  Odczyn nawozu w wodzie waha się w zakresie od 6,0 do 7,0. Odczyn nawozu o pH większy od 6,0 wynika z obecności węglanów, co tym samym skutkuje działaniem odkwaszającym na glebach lekkich, nie tracąc przy tym podstawowej wartości nawozowej.

Właściwości fizyczne

Właściwości fizyczne nawozu AgroSulpur, opisują trzy podstawowe wskaźniki:

1. wielkość ziaren podstawowych – kryształki,
2. zawartość wody – wilgotność,
3. gęstość

Tylko dwie pierwsze cechy mają znaczenie, jako cechy określające wartość nawozową siarczanu wapnia. Wymiar kryształków siarczanu wapnia waha się od 10 do 60 μm, wykazując predyspozycję do tworzenia w wodzie zawiesiny. W glebie, tworząc naturalną zawiesinę przemieszcza się w każdym kierunku profilu glebowego. Jest to niezwykle ważna cecha agrochemiczna nawozu, gdyż wskazuje na ruchliwość nawozu w profilu glebowym prowadząc do wysycenia strefy aplikacji nawozu (warstwa orna, a w zasięgu podglebie)

W nawozie AgroSulpur obecne są dwa rodzaje wody, tzw. wolna i związana. Obecność tej pierwszej kształtuje wilgotność nawozu. Zawartość wody wolnej, określającej wilgotność nawozu waha się w zakresie od 5 do 7% a zawartość związanej jest stała, wynosząc 20%. Wilgotność nawozu w znacznym stopniu decyduje o zachowaniu się nawozu w maszynach wysiewających. W trakcie składowania wskazanym jest zabezpieczenie pryzmy z nawozem przed nadmiarem wody lub, gdy pryzma znajduje się na wolnym powietrzu, do opracowania takiego sposobu warunków odsączania wody wolnej, aby zmniejszyć jej zawartość przed wysiewem na pole do minimum.

Rozpuszczalność nawozu w wodzie 

      Nawóz siarkowo-wapniowy AgroSulpur należy do grupy nawozów o spowolnionym działaniu. Do tej grupy nawozów zalicza się te wszystkie, których rozpuszczalność w wodzie w ciągu 24 godzin nie przekracza 15%. Jak przedstawiono na ryc. 2.1 w ciągu doby ubytek nawozu w ciągu doby wyniósł 4,5%. Ocenę rozpuszczalności nawozu przeprowadzono
w wodzie o pH 5,5, co  odpowiada warunkom kwasowości, jakie panują w standardowej glebie w Polsce. W ciągu 24 godzin rozpuściło się 450 mg/dm³ nawozu, co odpowiada 100 mg Ca i 80 mg S/dm³. Przyjmując ogólną ilość wody w glebie w jednym sezonie wegetacyjnym na poziomie 600 mm (= 6 000 000 dm³) teoretycznie rozpuściłoby się aż 2700 kg/ha nawozu a do gleby uwolniłoby się 486 kg S/ha i 567 kg Ca/ha.

W praktyce ilość potencjalnie uwolnionego składnika jest mniejsza, gdyż stan wysycenia profil glebowy w klimacie umiarkowanym osiąga głównie późną jesienią a stan ten kończy się wczesną wiosną. Ilość wody zgromadzona w tym okresie w glebie odgrywa kluczowa rolę w działaniu nawozu AgroSulpur. Ilość zgromadzonej wody wynika ze składu granulometrycznego gleby. Im gleba jest cięższa, tym gromadzi więcej wody. Zgodnie z normatywami, zamieszczonymi w tab. 1.1 ilość wody zgromadzonej w glebie w profilu o miąższości 1 m określa kategoria agronomiczna gleby.

Tabela 1.1. Zakres polowej pojemności wodnej (PPW) gleb1, mm, warstwa 0-100 cm

¹Rozporządzenie Ministra Środowiska ((Dz. U. 02.241.2093 z dnia 31 grudnia 2002 r.)

  Na podstawie rozpuszczalności nawozu w wodzie i ilości wody w strefie umieszczenia nawozu można wyliczyć ilość składnika dostępnego dla rośliny. W tabeli 2.2 zestawiono dane o ilości uwolnionej siarki i wapnia z uwodnionego siarczanu wapnia, zakładając wysycenie gleby wodą na poziomie pełnego wilgotnienia (polowa pojemność wodna – PPW). Sposób wyliczenia ilości składnika nawozu, zakładając wymieszanie z glebą na głębokość 25 cm przedstawia poniższy przykład. Na podstawie wiedzy i jakości gleby, a także potencjalnej ilości zgromadzonej wody w stanie wysycenia można wyliczyć dawkę nawozu AgroSulpur.

1. I) Dane:

• kategoria agronomiczna gleby: lekka;
• akumulacja wody przy PPW = 1 700 m³/ha = 1 700 000 dm³;
• miąższość warstw gleby z nawozem = 0,25 m;
• ilość wody w warstwie 0,25 m = 1 700 000 x 0,25 = 425 000 dm³;
• rozpuszczalność nawozu = 0,45 g/dm³ = 0,00045 kg/dm³;
• zawartość wapnia w nawozie, 21%;
• zawartość siarki w nawozie, 17%;
• D_AgroSulpur - dawka nawozu; D_S - dawka siarki.

1. II) Obliczenia

DAgroSulpur = 425 000 x 0,00045 = 191,25 kg/ha

DS = 191,25 x 0,17 = 32,51 kg S/ha

Tabela 2.2. Ilość wapnia i siarki rozpuszczona w okresie wysycenia gleby wodą

¹wapń, ²siarka

Z analizy zamieszczonych danych zamieszczonych w tab. 2.2 wynika, że wskazanym jest:

1. mieszanie nawozu na jak największa głębokość,
2. stosowanie nawozu w okresie od lata do późnej jesieni, gdy profil glebowy osiąga stan wysycenia.

W praktyce zabiegi mieszania rzadko przekraczają 25 cm. Najczęściej nawozy stosuje się przed siewem miesząc glebę od kilku do kilkunastu cm. Nawozy typu AgroSulpur działają najlepiej, gdy ulegają rozpuszczeniu w wodzie, czemu sprzyjają opady w  okresie jesienno-zimowym. Stąd też warunki pogodowe w okresie od lata do wiosny decydują, jak bardzo efektywnie będzie nawóz kształtował stan odżywienia uprawianych roślin wapniem i siarką.

AgroSulpur, ze względu na swoje właściwości fizyczne, w stanie wysycenia tworzy zawiesinę, co sprzyja migracji nawozu w głębsze warstwy gleby. Zasięg systemu korzeniowego roślin wynosi około 0,6 m. Stosując nawóz jesienią, mieszając z glebą  można uzyskać dobre rozmieszczenie składników w strefie ukorzeniania się uprawianej rośliny, a tym optymalnie odżywić rośliny wapniem i siarką.

Indeks solny AgroSulpur

Nawóz AgroSulpur, ściślej  dwuwodny siarczan wapnia nie stwarza zagrożenia
w zalecanych dawkach nawozowych nadmierną koncentracją wprowadzonej soli. Jak zestawiono w tab. 2.3 indeks solny nawozu kształtuje się na poziomie superfosfatu prostego i jest wielokrotnie mniejszy od innych nawozów stosowanych w polskim rolnictwie. Stosowanie nawozu w dawkach kilkukrotnie większych, zwłaszcza na glebach o słabej strukturze wydatnie ja poprawia, stymulując tym samym wzrost roślin. W stanowiskach na glebach, wykazujących tendencję do zaskorupiania się stosowanie pogłówne nawozu zmniejsza zagrożenie zaskorupienie, a tym samym poprawia warunki kiełkowania i wzrostu roślin uprawnych.

Tabela 2.3. Indeks solnych AgroSulpur na tle wskaźnika głównych nawozów stosowanych w Polsce¹

¹źródło: Mortvedt i in., 1999; ²wskaźnik odniesienia, saletra sodowa = 100

AgroSulpur - ogólne zalecenia nawozowe

Nawóz jest nośnikiem dwóch składników mineralnych, wapnia i siarki. W praktyce, korzystając z tego źródła składników, należy opracować system nawożenia, czyli ustalić:

1. agrotechniczny termin stosowania
2. kalendarzowy termin stosowania
3. wielkość dawki nawozowej

Rozwiązania praktyczne wymagają w pierwszej kolejności uwzględnienia stanu zawartości wapnia i siarki w glebie. W drugiej kolejności ustala się potrzeby uprawianej rośliny lub sekwencji dwóch kolejnych roślin. To drugie zadanie wynika z faktu, że proces uwalniania składników z nawozu zachodzi w sposób ciągły i niebezpieczeństwo wymywania obu składników, a więc wapnia (Ca²⁺) i siarki w formie anionu siarczanowego, (SO₄^2-) jest małe. Zalecane dawki nawozu AgroSulpur zapewniają sprawne pobieranie magnezu (Mg²⁺) i potasu (K⁺). Nie mniej ważne jest fakt, że pomimo tego, że AgroSulpur nie jest nawozem odkwaszającym glebę, to zawarty w produkcie wapń i siarka ograniczają działanie toksycznego glin. Nie mniej ważnym jest także to, że nie wywołuje zjawiska, zwanego zasoleniem. Wręcz produkt ten jest zalecany do ograniczenia zasolenia.

Dawka nawozowa AgroSulpur uwzględnia z jednej strony pokrycie zapotrzebowanie roślin na siarkę i wapień a z drugiej strony ogranicza niekorzystne działanie toksycznego glinu.

Uwzględniając podane powyżej wymogi i ograniczenia, system nawożenia nawozem AgroSulpur opracowano dla sekwencji roślin uprawnych, zakładając działanie obu składników w cyklu dłuższym niż jeden sezon wegetacyjny.

Najczęściej stawiane producentowi nawozu pytanie sprowadza się określenia warunków efektywnego wpływu na roślinę, zakładając plonu i poprawę jego jakości technologicznej.